Share This Article
Noworodki w pierwszych tygodniach swojego życia przechodzą kilka obowiązkowych szczepień i badań. Mają one na celu sprawdzenie czy rozwój prenatalny oraz poród przebiegły prawidłowo. Diagnostyka małego pacjenta pozwala sprawdzić czy nie występują u niego jakiekolwiek schorzenia lub problemy zdrowotne, które wymagałyby podjęcia natychmiastowego leczenia. Dlaczego badanie USG jest podstawą diagnostyki noworodków? Wyjaśniamy i podpowiadamy, jakie badania wykonać w pierwszych tygodniach życia dziecka.
Dlaczego USG jest najlepszym badaniem dla noworodków?
Rozwój dziecka w pierwszym roku życia jest niezwykle dynamiczny. Sprawia to, że zaniechanie leczenia wad rozwojowych lub wrodzonych, choćby o tydzień, może być katastrofalne w skutkach dla dalszego życia małego pacjenta. Dotyczy to głównie schorzeń ośrodkowego układu nerwowego oraz układu kostnego. Podstawowym badaniem, po które w pierwszej kolejności sięgają neonatolodzy, pediatrzy i diagności jest badanie USG. Dlaczego? Ponieważ jest najbezpieczniejszą i najskuteczniejszą metodą diagnostyczną, jakiej można poddać małego pacjenta.
Badanie USG jest całkowicie bezbolesne i bezinwazyjne, nie wywołuje żadnych efektów ubocznych i może być powtarzane dowolną liczbę razy, bez ograniczeń i jakichkolwiek obaw. Jednocześnie daje możliwość precyzyjnego i dokładnego zobrazowania wielu struktur w rozwijającym się organizmie, bioderek, układu pokarmowego, jak również mózgu.
Jakie badania USG przeprowadza się u noworodków?
Standardowo wykonuje się głównie trzy badania ultrasonograficzne u noworodków. Pierwszym z nich jest USG bioderek i jest ono obowiązkowe. Służy diagnozowaniu dysplazji stawu biodrowego, tj. wady, która dzięki wczesnemu leczeniu może zostać szybko i skutecznie skorygowana i wyleczona bez dalszych skutków w przyszłości.
Kolejnym badaniem ultrasonograficznym, któremu poddawane są noworodki jest badanie USG brzuszka. Badanie to w wielu szpitalach jest wykonywane profilaktycznie w celu sprawdzenia poprawności budowy i funkcjonowania układu pokarmowego. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie między innymi takich schorzeń, jak refluks noworodkowy spowodowany niedojrzałością zwieracza przełyku. Jeśli w pierwszych tygodniach życia nie przeprowadzono u noworodka USG brzuszka to warto zgłosić się na badanie we własnym zakresie. Zapewni to rodzicom spokój ducha i potwierdzi, że układ pokarmowy i wszystkie narządy jamy brzusznej rozwinęły się i funkcjonują prawidłowo.
Ostatnim z najważniejszych badań ultrasonograficznych niemowląt jest przezciemiączkowe USG mózgu. Jest to badanie wykonywane tylko w przypadku wyraźnych wskazań lekarza. Nie jest ono szkodliwe dla dziecka, jednak choroby mózgu u niemowląt nie są na tyle częste, aby wykonywać to badanie rutynowo. USG mózgu można przeprowadzić jedynie u dzieci do 18 miesiąca życia. Po tym czasie miękkie ciemiączko zasklepia się, tworząc warstwę kostną, przez którą nie przenikają fale ultradźwiękowe, na których opiera się badanie USG.
Wskazania do wykonania badania USG u noworodków
Badanie USG stawów biodrowych wykonuje się profilaktycznie u każdego noworodka, nawet bez występowania jakichkolwiek objawów. Następnie badanie to powtarza się jeszcze dwu- lub trzykrotnie, w zależności od potrzeb. Standardowo USG bioderek przeprowadzane jest po ukończeniu przez dziecko 6 tygodnia życia, jednak nie później niż przed ukończeniem 12 tygodni, a następnie powtarzane po ukończeniu 3 miesiąca życia. Dobrą praktyką, choć już nie obowiązkiem, jest wykonanie USG bioderek, gdy dziecko zacznie samodzielnie chodzić i koniecznie, gdy sposób jego poruszania się będzie niepokojący dla rodziców.
W przypadku USG jamy brzusznej u noworodków wykonywane jest ono w przypadku powiększenia obwodu brzucha, biegunki, wymiotów, krwawienia z układu moczowego, pokarmowego lub dróg rodnych, gorączki o nieznanym podłożu, występowania krwi lub śluzu w stolcu, bolesności przy oddawaniu stolca, żółtaczki, nagłej utrata wagi oraz bolesności w czasie próby dotknięcia brzucha.
Natomiast USG przezciemiączkowe wykonuje się u wszystkich wcześniaków, a także u dzieci urodzonych w terminie, u których zaobserwowano niski hematokryt we krwi w morfologii, odchylenia neurologiczne, takie jak obniżone napięcie mięśniowe, nieprawidłowe pomiary antropometryczne, zakażenia wewnątrzmaciczne, dystrofię płodu, okołoporodowe zaburzenia oddychania, nieprawidłowości w badaniu neurologicznym, nadciśnienie śródczaszkowe, wady wrodzone. Ponadto USG przezciemiączkowe przeprowadza się w przypadku cukrzycy ciążowej u matki, przedwczesnego odklejenia się łożyska i niskiej liczby punktów w skali Apgar po porodzie. Jest to również najlepsza metoda diagnostyczna potwierdzająca lub wykluczająca zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.